Raport - Systemy biblioteczne 2002

6.2. MODUŁ INFORMACYJNO–WYSZUKIWAWCZY

Moduł informacyjno–wyszukiwawczy nie bez racji uchodzi za centralną część systemu bibliotecznego, toteż każdy z producentów wyposażył swój system w odpowiednie narzędzia i funkcje. Bezsprzecznym liderem na tym polu jest MAK, który oferuje szereg mechanizmów, które można swobodnie definiować: indeksy (do 64), rozbudowany zestaw schematów do wyszukiwania swobodnego (do 15) i mechanizm listy. Dodajmy, że wskazane funkcje można dowolnie łączyć, co daje w praktyce nieograniczone możliwości wyszukiwawcze. Uwagi te odnoszą się jednak tylko do rekordów bibliograficznych. MAK ma bowiem poważną słabość: nie obsługuje kartotek haseł wzorcowych (czego nie należy mylić z listami wzorcowymi) – w efekcie powstaje problem wyświetlania odsyłaczy (które, przypomnijmy, w formacie MARC 21 nie wpisuje się do rekordu bibliograficznego, tylko do khw). Wprawdzie w wersji testowej (MAK 4.3) stosowny emulator został już wprowadzony, lecz – jak dotychczas – działa tylko w trybie wyszukiwania. Inne omawiane systemy nie mogą wprawdzie równać się z MAKiem pod względem dostępnych opcji wyszukiwania, ale – co ważne – obsługują khw. W każdym z pozostałych systemów znajdziemy indeksy (Libra – 5, Patron – 7, SOWA – 13, SOWA 2 – aż 19) oraz możliwość formułowania zapytań swobodnych z wykorzystaniem operatorów Boole’a. Opcje te nie są wprawdzie zbyt rozminięte, lecz w praktyce bibliotecznej zupełnie wystarczające. Jedyne braki, o których należy wspomnieć to ograniczenia liczby fraz w wyszukiwaniu swobodnym w Patronie i Librze oraz brak możliwości szukania w całym rekordzie w Sowie i Sowie 2.

Tab. 6 Mechanizmy wyszukiwawcze, zestawienia, formaty wyświetlania
	Libra 2000	Patron 2	Sowa	Sowa 2	MAK
Mechanizmy wyszukiwawcze – funkcje – cechy	1. indeksy (5) – filtry typu dok. 2. swobodne (3) – o. Boole’a – fraza w indeksie – fraza w opisie – typ publikacji – data publikacji	1. indeksy (7) – filtry typu dok. – filtrowanie frazy 2. swobodne (3) – o. Boole’a – fraza w indeksie – fraza w opisie – typ publikacji – data publikacji – data modyfikacji – język publ. 3. przeszukiwania w buforze – indeksy (5) – swobodne	1. indeksy (13)** – hiperłącza – khw 2. swobodne – o. Boole’a – dowolne pole	1.indeksy (19)** – khw 2. swobodne – o. Boole’a – dowolne pole	1. indeksy (64)* – o. Boole’a – fraza w ind. - khw*** 2. swobodne (15)* – o. Boole’a – dowolne pole – dowolne podpole – fraza w indeksie – fraza w opisie – schematy – rozbudowany zestaw operatorów – statystyka – inne 3. sortowanie* 4. mechanizm listy*
Ograniczenia, braki	ograniczenia wyszukiwania swobodnego do 3 fraz.	ograniczenia wyszukiwania swobodnego do 3 fraz.	brak opcji fraza w opisie	brak opcji fraza w opisie
Obsługa kartotek wzorcowych	tak liczba khw (2): – formalne – h. przedmiot. – brak khw tyt. serii	tak liczba khw (3): – formalne – h. przedmiot. – serie nadto słowniki (3): – wydawcy – miejsca wyd. – określniki	tak liczba khw (5) – osoby – klas. system. – h. przedmiot. – wydawcy – inne	tak # liczba khw (16) – każdy indeks	nie # – emulacja khw
Zestawienia bibliogr. – liczba – cechy – funkcje	1. wzory (1) – zest. bibliogr. 2. wydruk 3. publikac. www 4. k. katalog.****	1. wzory (3) – zest. bibliogr. – k. katalog. – MARC 21 2. wydruk 3. publikac. www	1. wzory (6) – zest. bibliogr. – k .katalog. – odsyłacze – indeks przedm. – inne 2. wydruk	1. wzory (1) – MARC 21 2. wydruk	1. wzory* (bez ogr.) m. in.: – zest. bibliogr. – k. katalog. – wg masek – indeksy – inne 2. wydruk 3. plik – Tex – RTF – PDF – inne
Formaty wyświetlania	Liczba (1): – k. katalogowa	Liczba (2): – k. katalogowa – MARC 21	Liczba (7): – opis skrócony – k. katalogowa – inne	Liczba (2): – k. katalogowa – MARC 21	Liczba (do 32)* – k. katalogowa – MARC – inne
Możliwość obsługi baz zagadnieniowych	tak we wspólnej bazie	tak we wspólnej bazie	tak dowolna liczba baz	tak dowolna liczba baz	tak dowolna liczba baz
* def. przez użytkownika; dot. nakładki Windows; * wersja testowa; **** w odrębnym menu # tylko w trybie wyszukiwania

Istotnym uzupełnieniem każdego z omawianych modułów informacyjno–wyszukiwawczych są wbudowane funkcje tworzenia i wydruku zestawień bibliograficznych. Pod tym względem również palmę pierwszeństwa należy przyznać MAKowi, który pozwala uzyskać w praktyce dowolny wydruk w kilku formatach (w tym skład drukarski systemu TEX), lecz możliwości te są okupione dość trudną konfiguracją i obsługą, toteż mają sens wyłącznie w działach informacyjno–bibliograficznych. Możliwości innych systemów są pod wskazanym względem raczej zbliżone (zwykle kilka wzorów zestawień i wydruk). Warto dodać o ciekawej funkcji, którą zastosowano w Librze 2000 i Patronie: użytkownik może własne zestawienia łatwo opublikować w Internecie.

... Dalej