GRAMATYKA  JĘZYKA  HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH
(wybrane zagadnienia)

 

1.      KOLEJNOŚĆ ELEMENTÓW HASŁA :

                TEMAT –  określniki treściowe (jednostkowy; przedmiotowy; klasowy )

                                 określniki  lokalizujące (geograficzny; chronologiczny)

                                 określnik formalny

 

2.      ZASADY :

·            Dążymy do hasła możliwie krótkiego

·            Zwykle wystarczają  1 , 2 , 3  określniki

·            Znikamy zbiegania się kilku określników tego samego typu

 

PRZYKŁADY :

          BUDOWNICTWO – zabytki – ochrona – metody – Polska
          KARKÓW – Wawel – Katedra – 19 w. – album
         
SIENKIEWICZ Henryk – „Krzyżacy” – stylistyka
         
JĘZYK POLSKI – gramatyka – nauczanie  – podręcznik
         
BIBLIOTEKA NARODOWA – Instytut Bibliograficzny – Zakład Dokumentacji – historia
         
DRUKARSTWO – historia – Polska – 15 w. – encyklopedia

 

3.      SPOSÓB ODCZYTYWANIA HASŁA:

 

określnik formalny –  określniki treściowe    TEMAT –  określniki geograficzne – określnik chronologiczny

·        czytamy niejako  od końca

·        brzmienie hasła poprawnie odczytanego jest  swego rodzaju testem poprawności

 

4.      ANALIZA   TEKSTU   – (postępujemy  wg procedury T. Głowackiej  „5 punktów”); dążymy jednak do wyszczególnienia :

Ø      Przedmiotów głównych

Ø      przedmiotów pobocznych

Ø      aspektów (atrybutów)

Ø      ujęcia

Ø      formy  wydawniczej lub piśmienniczej

 

M   Gdy przedmiotów więcej niż 3 uogólniamy ( np. Chopin, Szymanowski, Wieniawski, Liszt, Bach, Moniuszko = Muzycy  lub  Muzyka – biografie )

M   Relacje pomiędzy przedmiotami uwzględniamy bardzo rzadko,  przeważnie tylko w strukturach z  „a”

(np.  1. Polska  a  Niemcy – historia   2. Niemcy a Polska – historia 

         lub  1. Polska – polityka zagraniczna – Niemcy )

 

5.      PROCEDURA TWORZENIA HASEŁ

 

F     Analiza  słowna (kolejność elementów dowolna; tworzymy szereg lub szeregi)

F     Ustalamy przedmiot (przedmioty) i sprawdzamy czy istnieje w słowniku JHP (lub  w odpowiedniej encyklopedii, kartotece ...)

F     Ustalamy określniki i sprawdzamy czy istnieją oraz ustalamy ich formę w słowniku JHP lub odpowiednich źródłach

F     Zgodnie z gramatyka JHP konstruujemy hasło (hasła)

F     Odczytujemy hasło (hasła) zgodnie z wyżej podaną zasadą

F     Ewentualnie weryfikujemy

F     Sprawdzamy jak poprzednio tematowano taką lub podobną książkę