1b. Bazy. Zarys rozwoju
- Eksperymenty z systemami przetwarzania offline (USA, od połowy
lat 50.)
- LATA 60. Czas powstania pierwszych wielkich serwisów
w USA:
- Firma SDC (System Developpment Corporation):
- 1960 r.: Protosyntex- system baz faktograficznych
- Połowa l. 60: BOLD, system inf. dla administracji rządowej
- 1969 r.: powstaje oprogramowanie ORBIT do zdalnego
przeszukiwania baz, zastosowany m. in. w National Library od
Medicine (do baz Medlars), był to zalążek Bazy MEDLINE (od
1976)
- Massachusetts Institute of Technology:
- 1961 r.: serwis TIP (Technical Information Project) z
zakresu fizyki umożliwiający: wyszukiwania bibliograficzne,
wyszukiwania cytowań, wyszukiwanie wielokrotne
- Firma Lockheed
- 1964 r.: Converse, system baz naukowych stworzony na potrzeby
NASA.
- 1967 r.: po przeniesieniu Converse do infrastruktury wielodostępnej
system zmienia nazwę na DIALOG, od 1972 r. jest dostępny
publicznie (NASA rozwija tylko własny podsystem RECON)
- Inne, np.
- Początek lat. 60, katalog Library of Congres (w
1962 powstaje idea formatu MARC)
- 1965, National Institute of Education - baza ERIC
(system dotyczący oświaty i wychowania)
- 1967, OCLC [Online Computer Library Center] - baza WordCat
- LATA 70. Od początku l. 70. powstają duże sieci i
systemy systemy:
- międzynarodowe, np.:
- od 1971 r. UNISIST (koordynowany przez UNESCO).
System składający się z wielu podsystemów, m. in.:
- INIS international Nuclear Information System (IAEA)
- informacja o energii jądrowej
- AGRIS international Information
System for Agricultural Sciences
and Technology (FAO)
- ISDS International Serial Data System (UNESCO-UNlSIST)
- informacja o wydawnictwach ciągłych
- i in.
- więcej: A. Judge: A Meeting-related Information Exchange Facility.
- Tryb dostępu: http://laetusinpraesens.org/docs70s/78ccenve.php
- amerykańskie,
np.:
- BRS (Bibliographic Retrieval Services)
- CAS (Cambridge Scientific Abstract)
- europejskie, np.
- Telesysteme/Questel (Francja)
- FIZ (RFN)
- DataStar (Szwajcaria)
- Euronet-Diane (Wspólnoty Europejskie)
- krajowe, np.
- W ciągu kilku następnych dekad systemy te uzupełniały swe zasoby,
udoskonalały oprogramowanie wyszukiwawcze, ujednolicały budowę baz danych
oraz wykorzystując najnowsze technologie sieciowe - poprawiały jakość połączeń.
Niejednokrotnie stworzyły doskonałe narzędzia do kompleksowej, zdalnej
obsługi informacyjnej oraz interfejsy zorientowane na użytkowników końcowych,
i choć nie zmieniły wysokich cen obsługi - przetrwały do dnia
dzisiejszego [G.
Piorowicz]
- Uwarunkowania techniczne:
- Wielodostępne systemy powstałe w l. 60 i 70 były
zwykle oparte na dużych serwerach III i IV generacji, z którymi
komunikowano się przez bezdyskowe stacje klienckie, dane między
systemami zwykle przekazywano na taśmach magnetycznych.
- W 1969 powstała sieć Arpanet, która po latach
dala początek sieci Internet
- W latach 80 nastąpił gwałtowny rozwój
mikrokomputerów osobistych (PC - od 1981), pojawiły się CD-ROMy
(1984), upowszechniły się sieci
- W latach 90 błyskawicznie wzrosła wydajność
komputerów PC, upowszechnił się Internet i multimedia.
- Od początku XXI dominującym trendem jest
dystrybucja baz danych przez Internet (zwykle przez przeglądarkę www)
oraz udostępnianie pełnych tekstów publikacji w postaci
elektronicznej (przede wszystkim czasopism)
- Rozwój ilościowy:
- 1970 r. (wg Survey of Scientyfic Tape Service)
istniało:
- 1991 r. (wg Directory of Online Databases Caudra)
istniało:
- 5026 baz
- 2158 producentów
- 731 serwisów
- Początki wykorzystania baz danych w Polsce opisuje
m. in.: Pindlowa W.: Zastosowanie techniki w informacji naukowej //
W: Informacja
naukowa w Polsce / pod red. E. Ścibora. - Olsztyn, 1998. - S. 171-195 **
- Nahotko M., Szczęch W.: Mikrokomputer w bibliotece. - Warszawa, 1990, s.
57-63**
Szerzej:
© W. M. Kolasa. Kraków 2003 http://www.wmkolasa.up.krakow.pl/
- ostatnia modyfikacja: