Cytata

Z wyrywkowej kontroli dotychczas wykonanych rekordów, którą przeprowadziłem 15-16 maja wynika, że najwięcej problemów mają Państwo z poprawnym podawaniem cytaty. Niżej podaję uproszczona wykładnię (wspólna dla PBA i PBB).

Wykładnia różni tylko tym jednym aspektem:

PBA nie stosujemy skrótów czasopism.
PBB stosujemy skróty czasopism.

1. Jak rozwijać skróty tyt. czasopism? (tylko PBA)

Tytuły czasopism podawanych w cytacie (dla artykułu jest to podpole 773 ^t) należy rozwinąć zgodnie PN-N-11178. Jeśli wpisujemy dane z BZCz - można się posłużyć wykazem skrótów dodanym do każdego rocznika lub sięgnąć do baz wzorcowych - linki niżej (sugeruję nast. kolejność: BZCz, BBP, NUKat, BWC).

1a. Jak skracać tyt. czasopism? (tylko PBB)

Tytuły czasopism podawanych w cytacie (dla artykułu jest to podpole 773 ^t) należy skracać zgodnie PN-N-11178. Jeśli wpisujemy dane z BZCz - problem nie istnieje, gdyż są one tam już podane w formie skróconej.

2. Jak poprawnie podawać lokalizację artykułu w cytacie (szczególnie - numerowanie) - wszyscy

Najwięcej problemów sprawia poprawne podawanie numeracji w cytacie. I nawet w BZCz często zdarza się, że jest ona podana niepoprawnie. Aby uniknąć problemów proponuję zapoznać się z normą PN-01152-02 lub jej interpretacją: Janowska: Opis bibliograficzny artykułów. Warszawa 1997 dot. strefy numeracji [pkt 3.3 = s. 32-34]
W razie problemów podaję krótką własną interpretację jej zastosowania cytacie. Generalna zasada jest następująca. Staramy się podać informacje niezbędne do identyfikacji wydawnictwa (bez numeracji redundantnych). W zależności od częstotliwości istnieje kilka schematów numeracji:
- dla czasopism wyd. regularnie (od dziennika do półrocznika) kolejność elementów jest następująca:
  - rok, nr, strony [każdy element oddzielony przecinkiem], np. 1987, nr 5, s. 4-6 (w oryginale może być np. R. 33 1987 nr 5 s. 4-6) [rocznikowanie ciągłe "R. 33" - jest w tych przypadkach nadmiarowe - zatem pomijamy]. Określenie przed numerem ("z." lub "nr" należy podawać zgodnie z oryg.)
- dla czasopism wyd. nieregularnie, pism numerowych w sposób ciągły oraz roczników. Wzór jest następujący: najpierw numeracja ciągła, potem rok (w nawiasach), potem inne. np.
  - T. ... (rok), strony [np. R. 33 (1978), s. 4-6],
  - Z. ... (rok), strony [np. Z. 33 (1978), s. 4-6],
  - Nr ... (rok), strony [np. Nr 33 (1978), s. 4-6],
  - Vol. ... (rok), strony [np. Nr 33 (1978), s. 4-6],
  - R. ... (rok), strony [np. R. 33 (1978), s. 4-6],
- W nielicznych przypadkach po (rok) a przed strony może jeszcze nastąpić składnik pośredni np. fasc. Wówczas wzór jest następujący:
  - Vol (rok), fasc., strony [np. Vol. 33 (1978), fasc. 12, s. 4-6]. Są to jednak przypadki rzadkie, prosze je stosować wtedy, gdy znajdziemy potwierdzenie w BZCz (1996-2004): http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=3
- Incydentalnie zdarzają też przypadki inne, których nie wymieniłem (są w normie)
- Określenie: R., T., Vol., Nr (proszę podawać zgodnie z oryginałem)

3. Jak sobie radzić z poprawnym podawaniem numeracji (bazy wzorcowe) - wszyscy

Jeśli czasopismo wciąż się ukazuje najprościej sprawdzić
- w BZCz (1996-2004) [indeks "wykaz_czasop]: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=3 lub
- BZCz "bis" (1996-2004) [indeks "wykaz_czasop]: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=20 [tu tylko dzienniki i tygodniki]
- Numeracja w obu tych bazach jest poprawna, lecz lekko przekłamana:
  - nie wyświetlają się przecinki: jest 2004 nr 1 s. 6 zamiast 2004, nr 1, s. 6
  - w wyd. niereg. niepotrzebnie wyświetla się znak ".-" przed (rok): jest Nr 1 .-(1995) s. 26-39 ma być Nr 1 (1995), s. 26-39
Jeśli pismo się nie ukazuje. Należy je odszukać w bazie wzorcowej, aby ustalić częstotliwość i sposób podawania numeracji.
- w pierwszej kolejności proponuję NUKat (indeks "tytuł czasopisma"): http://www.nukat.edu.pl/ Tu znajdziemy zarówno inf. jak się skraca [w widoku MARC pole 210], jak i częstotliwość [pole 310]
  - sposób ustalania numeracji w NUKat jest inny
    - albo na karcie (uwagi) ustalamy określenie" "z", "nr", "vol", "Z", "T" itp.
    - albo wchodzimy do dowolnej biblioteki i oglądamy zasób (ze względu na jakośc sugeruję BJ, Ossolineum, UMCS lub KUL)
- Gdy nie ma w NUKat nożna się posłużyć BCW (1985-2000): http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=4
  - tu na poziomie opisu ustalimy jego czętotliwość i określenie określenie" "z", "nr", "vol", "Z", "T" itp.
Pewnym rozwiązaniem (dotyczy to niektórych czasopism wychodzących przed 1989 r.) jest BBP (1971-1985): http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=28 (to rozwiązanie może być szczególnie przydatne w pracy PBA). Uwaga: do rozwinięcia skrótu prowadzi link, zaś poprawną numerację w tej bazie widzimy tylko w widoku MARC

4. Przypadki trudne. Uprzejmie proszę, aby zwrócić baczną uwagę, na dwie grupy tytułów - wszyscy

Czasopisma o tytule niewyróżniającym, np.: "Biuletyn", "Biuletyn Informacyjny", "Rocznik Naukowy", "Zeszyty Naukowe", "Sprawozdania" zwykle występują one w połaczeniu z nazwą instytycji sprawczej: "Biuletyn / Instytut Studiów Wschodnich", "Biuletyn Informacyjny / Ośrodek Karta", "Zeszyty Naukowe / Akademia Rolnicza w Lublinie", "Sprawozdania / Instytut Technologii Nafty " itd. itp. W ślad za tym ich skróty mogą brzmieć bardzo dziwnie i raczej trudno tworzyć samodzielnie np.: Zesz. Nauk., Acta Phys. / USzczec = Zeszyty Naukowe. Acta Physica / Uniwersytet Szczeciński
Zeszyty naukowe - numeracja. Zeszyty naukowe są zwykle nieregularne, w ślad za tym sposób ich oznaczania winien być następujący: Z. (rok), np. Z. 5 (1978) a [nie 1978, nr 5]. R., T., Vol., Nr (proszę podawać zgodnie z oryginałem). Bywają jednak wyjątki!!!
Zeszyty naukowe - tytuł. W przypadku zeszytów naukowych o kilkustopniowym tytule (tj. sekcjach i podsekcjach), np. "Acta Universitatis Lodziensis. Humanistyka. Filologia Polska" - człon środkowy (tu: "Humanistyka") należy opuścić, w efekcie podajemy: "Acta Universitatis Lodziensis. Filologia Polska"; w ślad za tym skrót będzie zredukowany w podobnym stopniu.
Zeszyty naukowe - wiele numeracji. Katalogując zeszyty naukowe o kilkustopniowym tytule (tj. sekcjach i podsekcjach) podajemy tylko numerację najniższego członu, np. Acta Universitatis Lodziensis. Filologia Polska. - R. 7 (1978) ........... (a zatem ten, który w przykładzie odnosi się do sekcji "Filologia Polska", inne numeracje należy pominąć). Proponuje aby każdorazowo upewniać się w NUKat (na poziomie rekordu zasobu).

5. Identyczne zasady skracania i podawania numeracji obowiązują przy podawaniu źródła recenzji, czyli pola (787) - wszyscy

Uwaga ogólna - wszyscy

Proszę się nadmiernie nie sugerować sposobem oznaczania czasopism w oryginalnej bibliografii (BZCz, PBB, PBC), gdyż często jest tam forma błędna (Państwa obowiązkiem jest ustalić poprawną formę). Najlepszym do tego celu jest metodyczne korzystanie z baz wzorcowych (wyżej) i literatury:
- M. Janowska: Opis bibliograficzny artykułów. Warszawa 1997 [pkt 3.3]
- M. Janowska: Opis bibliograficzny wydawnictw ciągłych. Warszawa 1997 [całość - 30 s.]