Automatyzacja bibliotek - Praca kontrona 2006, cz 3

PBB - Opis formalny

W bazie PBB zasadniczo kontynuujemy metodę poznaną przy PBA, jej ilustracją są przykłady (w razie wątpliwości proszę wyciągać wnioski per analogiam)

W względem PBA istnieje jednak kilka różnic:

inny system numeracji, tzn. sposób wypełniania pola 650
inny system klasyfikacji 693
tytuły czasopism w cytatach podajemy w formie skróconej (czyli tak jak w BZCz, uwaga: w PBA były w postaci rozwiniętej)
numerację czasopism staramy się jednak poprawić wg zasad, które wprowadziłem wcześniej (tj. rozróżniać, tam gdzie jest to niepoprawnie czasopisma regularne, od nieregularnych); od 1995 opisy w BZCz są pod tym względem także raczej poprawnie (ale proszę o czujność).

Ułatwiania:

katalogujemy wyłącznie artykuły i wywiady [szablon: artykul]
recenzji - mimo iż przygotowaliśmy w wykazach - proszę nie wprowadzać. Odnotowane na kserokopiach i dodatkowych kartkach recenzje proszę otoczyć obwódką czarnym kolorem, aby w przyszłości móc je łatwo wizualnie zlokalizować.
pomijamy też opisy niepełne [bez cytaty] typu: PRZEGLĄD Zachodni. Spis treści za rok. 30089 - te proszę opisy przekreślić.

Odpowiedni szablon do pobrania jest tu: [należy go pobrać i odpowiednio zmodyfikować: nazwisko w 600 oraz ew. data i numer BZCz w 650]

Znaki diakrytyczne: w miarę konieczności używamy je z menu "narzędzia" Sowy

Zalecana lektura:

M. Janowska: Opis bibliograficzny artykułów. Warszawa 1997 [bardzo zalecana lektura całości - 30 s.]
M. Janowska: Opis bibliograficzny wydawnictw ciągłych. Warszawa 1997 [szczególnie s. 32-34 poświęcone poprawnemu podawaniu numeracji]
Format MARC 21 rekordu bibliograficznego (dowolny), np. polska specyfikacja dla Horizona: http://www.pfsl.poznan.pl/pzh/ksiazka2001/index.html
Inne inf. o MARC 21: http://www.loc.gov/marc/
Kody nazw języków: http://www.loc.gov/marc/languages/langhome.html

Dla ułatwienia poddaję wzory typowych dokumentów z BZCz z lat 1988-1994. Opisywanych wg starej normy: (PN-N-01152:1973, paragraf 3.3)

Artykuł jednego autora:
NAZWISKO Imię: Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: autor do 100 oraz 245

Artykuł jednego autora + Tłumacz:
NAZWISKO Imię: Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Tł. Imię Nazwisko. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: autor do 100 oraz 245, tłumacz do 245 i 700 + ^e

Artykuł dwóch (trzech) autorów:
NAZWISKO Imię, Nazwisko Imię: Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: pierwszy autor do 100, drugi do 700 bez ^e oraz obydwoje do 245

Artykuł bez autora (z tłumaczem, ilustratorem, redaktorem itp.)
TYTUŁ artykułu. Podtytuł artykułu. Tł. Imię Nazwisko. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: tłumacz, il. red. itp. do 245 oraz 700 + ^e

Artykuł baz autora (wypowiedź zbiorowa)
TYTUŁ artykułu. Podtytuł artykułu. Wypow. Imię Nazwisko. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: wypowiadający się jest autorem - więc do 245 oraz 700 bez ^e

Sporadycznie po tyt. może być dodane w nawiasach [...] określanie, które nie jest adnotacją np. [nekr.] lub [uzupełnienie niejasnego tytułu]. W takim przypadku dane traktujemy jako podtytuł i podajemy w nawiasach jako podtytył (245 ^b). Np.

Wywiad:
NAZWISKO Imię*: Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Rozm. przepr. Imię Nazwisko. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwagi: Autor (wypowiadający się)* do 100 i 245; osoba przepr. rozm. do 245 i 700 + ^e

Biogram w dziale "biografie"
Nazwisko, Inicjał. NAZWISKO Imię: Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja paginacja

Uwaga: to zwykły artykuł z nadpisanym hasłem przedmiotowym, które uwzględniamy w dziale 693

Zmiany w opisie BZCZ od 1995 roku.
Od 1/1995 BZCz znacznie zmieniło opis wprowadzjąc testowo nową normę:
- zrezygnowano z hasła autorskiego, a wiec każdy opis rozpoczyna się od tytułu;
- autorzy figurują wyłącznie w oznaczeniu odpowiedzialności (po "/"), co znacznie ułatwia wpisywanie danych do MARC21, gdyż odwzorowuje 245 ^c. Mimo to proszę pamiętać, że autorów i współautorów podajemy także prócz 245 także w 100 lub 700;
- wprowadzono także znaki umowne i sposób podawania adnotacji (od tego numeru jest ona mała czcionka pod opisem).
- także sposób podawania numeracji (regularne, nieregularne) jest znacznym stopniu poprawny (brak jest jednak przecinków w numeracji).
- Reasumując: od 1995 opisy są łatwiejsze do wprowadzania, gdyż odzwierciedla je w uproszczeniu jeden wzór.

Tytuł : podtytuł / pierwsze ozn. odp. ; drugie ozn. odp. - (Cykl). - Uwagi* // Tytuł czasopisma. - Numeracja paginacja [lokalizacja]
Adnotacja

* W tym recenzje

UWAGI OGÓLNE i WYJĄTKI

Artykuł autora podpisany kryptonimem:
(kryptonim autora): Tytuł artykułu. Podtytuł artykułu. [Adnotacja]. Tytuł czasopisma. Numeracja

Uwagi: autor do 245 i 700. Innymi słowy ustalam arbitralnie, iż kryptonimów nigdy nie dajemy do 100, lecz do 700 (choć MARC tak ostro tego nie stanowi)

Nawiasy w rozwinięciach [imion i nazwisk autorów, współautorów]
Jeśli w haśle opisu część hasła np. KOWALSKI J[an] jest podana w nawiasach wówczas w formę z nawiasami stosujemy tylko w 245 ^c natomiast w 100 i 700 podajemy bez nawiasów.

Jeśli istnieje kilku równorzędnych autorów, tłumaczy redaktorów itp. to są oni oddzielni w opisie "," (przecinkami). Proszę pamiętać, że każdą osobę, twórcę (autora, tłumacz itp.) wpisujemy do rekordu dwukrotnie: do 245 ^c w formie do wyświetlania oraz do 100 lub 700. Przy czym 700 mogą być bez podpola ^e lub z polem ^e. Innymi słowy w zależności, czy do hasła 700 należy dodać określenie rodzaju współpracy. Regulują to zasady katalogowania. Por. komentarz: http://www.pfsl.poznan.pl/pzh/ksiazka2001/700.htm. Aby sprawę nieco rozświetlić proponuję następującą wykładnię: określanie rodzaju współpracy dodajemy dla każdej 700 ^e z wyjątkiem tych sytuacji gdy jest to drugi lub trzeci autor oraz dla kryptonimu pierwszego autora. Typowe określenia rodzaju współpracy to: Red., Tł., Oprac., Rozm. przepr., Rec.

Jeśli na końcu opisu (po paginacji) widnieje inf. il. lub rys. - proszę ją ignorować.

Cześć wprowadzonych tu zasad ma charakter lokalny i nie ma potwierdzenia w normach (np. kryptonim do 700). Przyjęto takie rozwiązania z uwagi na to, że baza kontynuuje pewne metodę i nie można jej zmienić aby nie utracić spójności danych.