Uwagi do pracy kontrolnej Bibliografia wiedzy o mediach : 1988-1989

A. Przykłady nowych opisów w wersji oryg.

B. Przykłady typowych opisów w formacie MARC:  [specjalnie zaadaptowanych do pracy kontrolnej]

C. Studenci, którzy nie instalowali klienta Sowy proszę o jego pobranie i zainstalowanie: http://www.wmkolasa.up.krakow.pl/sowa/

Ca. UWAGA: program pracuje na niestandardowym porcie 8200. W przypadku jeśli oprogramowanie nie działa może to oznaczać, ze w sieci lub na komputerze użytkownika działa firewall i blokuje ten port. W tym przypadku należy samodzielnie odblokować port 8200 lub zwrócić się z tym do administratora sieci. 

D. Wzorcowe szablony: http://www.wmkolasa.up.krakow.pl/sowa/szablony/   

• z okna przeglądarki wybierz: "zapisz docelowy element jako..." w następnym okienku w polu "zapisz jako typ" ustaw "wszystkie pliki" (nie "dokument tekstowy") 
• zapisz w folderze c:\sowa.tcp\temp\ 
• aby ich używać, należy je otworzyć, zmodyfikować i zapisać pod nowa nazwa. Zmodyfikować należy tylko nazwę autora rekordu (600), ewentualnie inne elementy wg uznania.

E. Zalecana lektura:

• M. Janowska: Opis bibliograficzny artykułów. Warszawa 1997
• M. Janowska: Opis bibliograficzny wydawnictw ciągłych. Warszawa 1997
• Format MARC 21 rekordu bibliograficznego (dowolny), np. polska specyfikacja dla Horizona: http://www.pfsl.poznan.pl/pzh/ksiazka2001/index.html 
• Inne inf. o MARC 21: http://www.loc.gov/marc/ 
• Kody nazw języków: http://www.loc.gov/marc/languages/langhome.html 

F. Bazy wzorcowe:

• Artykuły
  • BZCz 1996-2004: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=3 
• Książki
  • PB (1976-): http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=23 
  • NUKat: http://www.nukat.edu.pl/cgi-bin/gw_43_3/chameleon  
  • BJ: http://www.bj.uj.edu.pl/uj/katalog 

G. Uwagi. 

1. Proszę się zbytnio nie sugerować opisem bibliograficznym podanym w oryginale, gdyż jest on w dużej mierze niepoprawny i Państwa rolą jest poprawnie go zredagować i wpisać do formatu MARC21.
2. Jeśli w opisie adnotacja odnosi sie wyłacznie do formy wypowiedzi, np. ma brzmienie: "Wykład wykorzystujący literaturę przedmiotu" lub "Wykład wykorzystujący literaturę przedmiotu i źródła archiwalne" - prószę ją pomijać. Inne adnotacje prószę wpisywać do pola 991 ^a. Uwaga w oryg. adnotacje są błędnie powielone 4 lub 5 razy (proszę oczywiście uwzględniać tylko pierwsze wystąpienie)
3. Uwagi w oryg. podane po przecinku - rozpoczynają się zatem od małej litery. W formacie MARC wpisujemy je do odpowiednich 5xx - rozpoczynając z dużej litery (np. Streszcz. ang.). Uprzejmie proszę o stosowanie odpowiednich skrótów (por. normy lub przykłady z BZCz lub PB).
4. Opisy wydawnictw zwartych są w oryg. zbyt uproszczone - prószę aby każdorazowo sprawdzać jak identyczny opis sporządzono w PB (lub innych bazach wzorcowych NUKat, BJ) i uzupełnić wszystkie pola szablonu (bez ISBN, formatu i inf. o il.) głównie chodzi o ew. uzupełnienia w polach: 245, 250, 260, 490, 500, 504, 546 i 700. 
5. Serie zawsze proszę podawać do 490, nawet jeśli w źródle (np. PB) jest ona wpisana do 440.
6. W przypadkach wątpliwych prószę zrobić tę część rekordu, co do której nie mają państwo wątpliwości, a z problemami zgłosić się na dyżur lub napisać list podając problem i numer rekordu (ew. listy proszę pisać na e-mail: wmkolasa@up.krakow.pl [w temacie listu proszę wpisać: SOWA])
7. Klasyfikacja jest podana na końcu rekordu i ma zwykle postać: VIIB-2 [jeśli przybiera postać VII-2,3 to oznacza, że składa się z dwu części: VII-2 i VII-3. Pierwsze (lub jedyne wystąpienie pola klasyfikacji kopiujemy z khw do 693 - pole obowiązkowe, niepowtarzalne), ew. kolejne do 695 (pole nieobowiązkowe, powtarzalne)
8. Występujące w opisie nawiasy ukośne (np. w podtyle czy adnotacji) proszę zacieniać na nawiasy okrągłe.
9. Występujący na końcu opisu skrót ozn. operatora np. SD-8789 (proszę ignorować)
10. Numeracja stron dla artykułu i rozprawy (ciągła, np.: s. 1-4 lub nieciągła, np.: s. 1, 4)
11. Aby nie komplikować sytuacji - tytuły czasopism podajemy w formie pełnej (a ich nie skróty jak w BZCz).
12. Przy cytowaniu rozprawy podajemy wyłącznie elementy niezbędne do identyfikacji książki (wg wzoru): //W: Tytuł. - Miejsce, rok. - S. 5-6,  mimo iż w oryg. podano redaktorów [nie pomijamy natomiast kolejności Wyd. 2 itp.]. Jelśli podano kilka miejsc wyd. podajemy tylko pierwsze.
13. Numeracja zeszytów łączonych czasopisma z cytaty. Np.: z. 2/3 (nie z. 2-3)
14. Jeśli w treści opisu pojawi się powołanie na publikację inną podobna publikację lub wariant (w treści jest to zwykle oznaczona jako "por. też....) informację o tym proszę podać w polu adnotacji 991 (na końcu, czyli jeśli jest też adnotacja to po niej). Proszę pamiętać aby inf. bibliograficzną o powoływanym opisie podać wg norm bibliograficznych, np.:
    Por. też: Edward Ziemski: Prasa jako towar // Tamże. - 1988, z. 2, s. 3-5. Jeśli powołań jest kilka należy je oddzielić średnikami. Każdego autora wykazanego w powołaniu należy także wykazać w polu 700
    lub
    Toż: Edward Ziemski: Prasa jako towar // Tamże. - 1988, z. 2, s. 3-5. Jeśli powołań jest kilka należy je oddzielić średnikami. Każdego autora wykazanego w powołaniu należy także wykazać w polu 700
    Proszę pamiętać o wskaźnikach, dla każdego nowego hasła osobowego (100), które dodają Państwo do khw
    Uwaga: wyrażenie toż, por. też, tamże itp. zależy od kontekstu. Kto ma z tym problemy proszę sięgnąć do słownika języka polskiego.
15. Proszę pamiętać dwu rodzajach numeracji:
    - dla czasopism wyd. regularnie, np. 1987, nr 5, s. 4-6 (w oryginale: 33:1987 nr 5 s. 4-6). Określenie przed numerem ("z." lub "nr" podawać zgodnie z oryg.)
    - dla czasopism wyd. nieregularnie, np. Z. 33 (1978), s. 4-6 (w oryginale: 33:1978 s. 4-6). Jeśli w org.. nie podano określenia: R., T., Vol. (proszę podawać: Z.)
    - w przypadkach wątpliwych można spr. jaką numeracje podaje BZCz: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=3  (nie ma tam niestety czasopism, które się nie ukazują), w tym przypadku proszę poszukać identycznego tytułu w sowie [indeks: "tytuł czasopisma z cytaty" używając po wpisaniu przycisku khw]
16. Dla rozpraw cytowanych z pracy tego samego autora w polu cytaty należy miedzy pola "i" oraz "t" dodać jeszcze pole "a". Zob. ostatni przykład:  
17. W przypadkach wątpliwych proszę się w bazie znaleźć podobny opis i sprawdzić jak był zrobiony.
18. Uwaga: Sowa niepoprawnie zapamiętuje ustawienia szablonu dla pola 008 (w każdym nowym rek. proszę o sprawdzenie ustawienia "bibl_lvl")
19. Zawracam uwagę, aby każdorazowo wyedytowć LDR i ustawić tam odpowiednie wartości [m - wyd. zwarte lub a - niesamoistne wydawniczo] oraz nie zapominać o ustawieniu daty wyd. w polu 008.

H. Inne proszę proszę zgłaszać na e-mail: wmkolasa@up.krakow.pl [w temacie listu proszę wpisać: SOWA] lub w trakcie dyżurów.

Uprzedzam przed często popełnianymi błędami

• wiele osób zostawia niewypełnione fragmenty szablonu,
• wiele osób zapomina o dodaniu klasyfikacji  
• wiele osób zapomina o wskaźnikach w (szczególnie w polu 100)
• proszę by odniesienia typu" "toż" lub "por. toż, tegoż" lub podobne podawać na początku adnotacji (pole 991) i dodawać odpowiednie pola
• wiele osób ma problemy z identyfikacja elementów opisu... dotyczy to w szczególności serii "Biblioteka Wiedzy o Prasie itp." - te dane podaje się w polu 490!!! a nie na końcu 260
• wiele osób nieprawidłowo wpisuje podtytuł. Przypominam podtytuł podajemy zawsze z małej litery po dwukropku w podpolu %b (w bibliografii był on zwykle podawany z dużej litery po kropce lub w nawiasach). To poważny błąd.
• zbyt wiele osób bardzo dowolnie podchodzi do podawania numeracji (rok, nr lub R. (...). Tłumaczyłem jak to sprawdzać (BZCz) i prószę się do tego dostosować. Przypadki wątpliwe proszą ze mną konsultować osobiście na dyżurze!!! 
• zdarza się że niektóre osoby zapominają o dodaniu ozn. odpowiedzialności, choć podały hasło w 100. To poważny błąd.
• tytuł czasopism (wszystkie człony z wyjątkiem spójników należy pisać z dużych liter!!!)
• łączniki i myślniki (proszę rozróżniać te znaki bo jedne wymagają spacji, a inne nie). Też znalazłem wiele takich pomyłek.

Zwracam uwagę na sposób katalogowania artykułów z niektórych rodzajów czasopism:

• Czasopisma o tytule niewyróżniającym, np.: "Biuletyn", "Biuletyn Informacyjny", "Rocznik Naukowy", "Zeszyty Naukowe", "Sprawozdania" należy koniecznie uzupełnić inf. o jego wydawcy, a zatem:  "Biuletyn / Instytut Studiów Wschodnich", "Biuletyn Informacyjny / Ośrodek Karta", "Zeszyty Naukowe / Akademia Rolnicza w Lublinie", "Sprawozdania / Instytut Technologii Nafty " itd. itp. W razie wątpliwości proszę wyszukać poprawna formę katalogu w NUKat: http://www.nukat.edu.pl/ 
• Oczywiście nie wymagają tego zabiegu te czasopisma, w tytule których już jest nazwa instytucji, np. "Zeszyty Naukowe Muzeum Wojska w Białymstoku"
• Zeszyty naukowe są zwykle nieregularne, w ślad za tym sposób ich oznaczania winien być następujący: R. (rok), np. R. 5 (1978) a [nie 1978, nr 5] - aby się upewnić czy pismo jest nieregularne proszę sprawdzić w katalogu NUKat: http://www.nukat.edu.pl/ 
• W przypadku zeszytów naukowych o kilkustopniowym tytule (tj. sekcjach i podsekcjach), np. "Acta Universitatis Lodziensis. Humanistyka. Filologia Polska" - człon środkowy (tu: "Humanistyka") należy opuścić, w efekcie podajemy: "Acta Universitatis Lodziensis. Filologia Polska". 
• Katalogując zeszytów naukowe o kilkustopniowym tytule (tj. sekcjach i podsekcjach) podajemy tylko numerację najniższego członu, np. Acta Universitatis Lodziensis. Filologia Polska. - Z. 7 (1978) ........... (a zatem ten, który w przykładzie odnosi się do sekcji "Filologia Polska", inne numeracje należy pominąć). 
• Proszę się nadmiernie nie sugerować sposobem oznaczania czasopism w oryginalnej bibliografii, gdyż często jest tam forma błędna (Państwa obowiązkiem jest sprawdzić poprawną formę). Najlepszym do tego celu jest NUKat: http://www.nukat.edu.pl/ i BZCz: http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=3  

W razie potrzeby cdn..... 

©  W. M. Kolasa. Kraków 2006 http://www.wmkolasa.up.krakow.pl/ [Aktualizacja: 2006.03.13]