6.5. FUNKCJE ADMINISTRACYJNE
Każdy z omawianych systemów wykazuje zupełnie inne podejście do zagadnień administrowania. Operator MAKa dzięki licznym narzędziom systemowym dysponuje w praktyce nieograniczonym dostępem do bazy; może ją swobodnie przebudować, definiować i podejmować prace serwisowe. Do wykonania tych czynności potrzebne jest jednak spore doświadczenie i wiedza. Warto dodać, że MAK jako jedyny z testowanych pakietów oferuje administratorowi wyczerpującą dokumentację techniczną, niemniej – jak wskazują obserwacje – jej lektura nawet dla średnio doświadczonych użytkowników okazuje się zwykle zbyt trudna. Wspomniane funkcje administracyjne nie są tu zresztą wydzielone w odrębnym module, gdyż realizują je różnorodne narzędzia. W praktyce operator pakietu aby sprawnie zorganizować pracę winien znać podstawy programowania (przynajmniej składnię *.bat), ponieważ liczne parametry można ustawić wyłącznie poprzez edycję plików konfiguracyjnych i metody przetwarzania wsadowego. W przypadku Sowy i Sowy 2 administrator dysponuje odrębnym narzędziem, a do jego zadań należy reinicjacja bazy, zarządzanie opcjami wymiany danych i ewentualne zmiany parametrów systemu. Bardziej zawansowani operatorzy są w stanie zwiększyć stopień indywidualizacji ustawień poprzez edycję plików konfiguracyjnych, a znający Turbo Pascala mogą pokusić się nawet o zaprogramowanie własnych formatów wyświetlania i innych elementów interfejsu. Niestety, producent Sowy nie dostarcza wyczerpującej dokumentacji na temat konfiguracji i do większości wniosków należy dojść metodą prób i błędów. Administracja Librą 2000 jest najprostsza, gdyż działania operatora w praktyce sprowadzają się do ustawień parametrów biblioteki. Podobnie problem zarządzania rozwiązano także w Patronie, gdzie administrator dysponuje jednak znacznie większym zestawem opcji.
Warto zaznaczyć, że zakres obowiązków administratora jest wprost proporcjonalny do wielkości placówki i rośnie wraz z rozbudową sieci. W niektórych bibliotekach (szczególnie gdy istnieje wiele filii) wymagania są tak duże, że program trzeba specjalnie przygotować. Wszystkie testowane programy oferują możliwość pracy w takich strukturach, lecz – podkreślmy – jest on nierówny. Największe zdolności konfiguracyjne oferuje Patron 2 (odpowiadają one w przybliżeniu poziomowi wymagań biblioteki wojewódzkiej); łatwo możemy zdefiniować konta pracowników, odpowiednią kombinację inwentarzy, źródeł wpływu, sterować zakupem centralnym i generować dowolne statystyki. Podobne możliwości oferuje także Sowa i Sowa 2, lecz wymagają one żmudnych prac konfiguracyjnych, które może wykonać tylko producent. Do pracy w dużej sieci nadaje się także MAK, choć wykonanie stosowanych ustawień wymaga nieco ekwilibrystyki (szczególnie przy statystykach). Najmniejsze zdolności przystosowawcze do pracy w takich placówkach ma Libra 2000, której możliwości konfiguracyjne kończą się na zdeklarowaniu kilku inwentarzy.
Na zakończenie warto
wspomnieć o rutynowych działaniach operatora, czyli archiwizacji i kontroli
zabezpieczeń. Producenci traktują te problemy rozmaicie. Tylko Libra i Patron
mają wbudowane stosowne narzędzia na poziomie systemu (bezpieczne hasła i własny
system archiwizacji). Pozostali producenci nie przywiązują wagi do tych
problemów i operator zmuszony jest rozwiązać je we własnym zakresie.
Tab. 9 Funkcje administracyjne |
|||||
|
Libra
2000 |
Patron
2 |
Sowa |
Sowa
2 |
MAK |
Funkcje
administracyjne |
1.
ustawienia parametrów systemu i biblioteki |
1.
ustawienia parametrów dla modułów: –
gromadzenia |
1.
reinicjacja bazy |
1.
reinicjacja bazy |
1.
przebudowa danych |
Możliwości
zmian elementów interfejsu |
niemożliwe |
ograniczone |
ograniczone |
ograniczone |
duże |
Archiwizacja
danych |
1.
wbudowana |
mechanizmy
serwera SQL |
zewnętrzna |
zewnętrzna |
brak |
Możliwości
pracy w placówkach o rozbudowanej strukturze |
ograniczone –
możliwe tylko odrębne księgi inwentarzowe |
bardzo
dobre –
odrębne lub łączne: księgi inwentarzowe, listy czytelników,
statystyki |
dobre |
b.
d. |
dobre |
Zabezpieczenia
dostępu |
hasła
(kod.) |
hasła
(kod.) |
hasła
(kod.) |
hasła
(kod.) |
hasła
(jawne) |
Klasy
użytkowników |
brak |
rozbudowany
menedżer zarządzania kontami |
uprawnienia
wg listy
stanowisk (SOWA DOS) lub na poziomie klienta (wersja Windows) |
zabezpieczenia
na poziomie klienta (wersja Windows) |
możliwe |