2. UKD – wiadomości ogólne


1.   &    ETAPY TWORZENIA KATALOGU

2.  &    PRZYKŁAD


Hernas, Czesław                                                          B 1213 768 II

   Literatura baroku / Czesław Hernas. – Wyd. 2.
   Warszawa : PWN, 1989. – 316, [3] s. ; 20 cm.
   (Dzieje Literatury Polskiej : synteza uniwersytecka / pod red. Jerzego Ziomka)
   Wskazówki bibliogr. s. 289–299. – Indeks.
   ISBN 83­–01–09688–8.

  1. Literatura polska – historia – 16-18 w. – podręcznik akademicki

                                                     821.162.1(091)”15/17”(075.8)


Pytanie  charakterystyka słowna  przekład 
1 Literatura polska  821.162.1 
2 - -
3 XVII–XVIII w.  "16/18"
4 historia  (091) 
5 podręcznik akademicki (075.8) 


821.162.1(091)”16/18”(075.8) – kolejność symboli wynika z gramatyki UKD (tzw. porządku poziomego).

3.  &    ZASTOSOWANIE UKD

· katalogi biblioteczne;

· bibliografie np. "Przewodnik Bibliograficzny";

· przeglądy nowości np. w miesięczniku „Nowe Książki”;

· kartoteki i przeglądy dokumentacyjne;

· biblioteczne i bibliograficzne bazy danych

4.  &    ZASADY KLASYFIKOWANIA.

1. GRAMATYCZNE – zasady porządku poziomego i pionowego

2. PIERWSZEŃSTWO TREŚCI NAD FORMĄ – np. eseje filozoficzne (przedmiotem jest filozofia)

3. POSZANOWANIE TRADYCYJNYCH PODZIAŁÓW WIEDZY – np. dyscypliny filologiczne zwykle dzielą się na: historię, teorię, ważny jest aspekt czasowy itp.; sztuka z kolei eksponuje podział wg stylów; natomiast w technice ważniejszy i rozbudowany jest aspekt materiałowy, zaś aspekt czasowy niemal nieistotny …

4. PODPORZĄDKOWANIE CZĘŚCI CAŁOŚCIOM – np. ciągniki rolnicze – układ napędowy – sprzęgło – materiały ścierne 

5. MALEJĄCEJ KONKRETYZACJI – np. bibliotekarstwo–biblioteki publiczne–zbiory–udostępnianie

6. MINIMUM – postępować z ustalonym wcześniej schematem. Chodzi o tzw. głębokość i szczegółowość klasyfikowania; np. o postępowanie w przypadku jeśli w mamy książkę dotyczącą kół samochodowych, a w tablicach jest tylko symbol samochody

7. KONSEKWENCJI PROWADZENIA KATALOGU

8. PRAGMATYKA – perspektywa wiedzy użytkownika

5.  &    HISTORIA UKD

6.  &    POLSKIE WYDANIA TABLIC UKD ....


UKD – JAKO SYSTEM

7.  &    SYMBOLE GŁÓWNE

· Notacja dziesiętna,

· 10 działów pierwszego stopnia, które dzielą się dalej. 

· Możliwa jest ROZBUDOWA W ŁAŃCUCHU – na każdym kolejnym poziomie do symbolu dodawana jest kolejna cyfra. Jej hierarchia jest inna dla każdej klasy. Np.: 

 8  Językoznawstwo. Lingwistyka
 81  Lingwistyka. Języki, 
 811  Języki naturalne i sztuczne, 
 811.16  Języki słowiańskie, 
 811.162.1  Język polski


· lub w SZEREGU (ograniczona):

· 51 ; 52 ; 53 ; 54 ; 55 itd.

· Ten typ rozbudowy nazywamy rozbudową bezpośrednią. 

· Istnieje także rozbudowa RÓWNOLEGŁA (kilka klas posługuje się podziałem wg podobnej zasady), np.:

Poddziały wspólne języka Poddziały wspólne grupy etnicznej Językoznawstwo Literatura 
=111 (=111) 811.111 821.111 
=162.1 (=162.1) 811.162.1 821.162.1 

& szerzej w książce B. Sosińskiej–Kalty (rozdz. X).

8.  &    ZNAKI ŁĄCZĄCE

· +; /, :, ::, [], *, A/Z

· 51+53 ; 51/53 ; 51:53 ; 53::51 ; 51+53]:016 ; 630*1 ; 929–051 Kowalski J.

Więcej


9.  &    PODDZIAŁY WSPÓLNE – zasadniczo dozwolone do stosowania w każdym dziale UKD

Poddział Znak Przykład Znaczenie Uwagi
  języka   =   =111   język angielski  
  formy   (0...)  (075)  podręcznik   
 miejsca   (x... )  (438)   Polska  [x różne od 0] 
 grupy etnicznej  (=...)  (=111)   Anglicy  
 czasu   "..."    "1939/1945"  lata 1939–1945   
 alfabetyczne     929-052 Jan Paweł II   biografia Jana Pawła II   
 punktu widzenia  .00..   32.001   teoria polityki nadto .000... autorski punkt widzenia
 [materiały]   –03...  688–036.5  wyroby galanteryjne z tworzyw sztucznych   
 [osoby]  –05   02–052   czytelnicy 

Więcej 

10.  &    PODDZIAŁY ANALITYCZNE – obowiązuję w obrębie niektórych działów i tam są opisane, np.

· kropka zero 37.01 Podstawy wychowania

· z kreską 821.162.1–1 Poezja polska

· inne ( –01/09 i –001/009 w medycynie)


11.  &    PODDZIAŁY SYNTETYCZNE (obowiązuję w obrębie niektórych działów), np.

· z apostrofem 811.162.1’35’374 Słownik ortograficzny języka polskiego

Więcej 

12.  &    PORZĄDEK POZIOMY

· zob. tablice UDC–P022 s. X ...


13.  &    SPOSÓB ODCZYTYWANIE SYMBOLI ...

14.  &    INDEKS PRZEDMIOTOWY ...

      !!! Uwaga indeks pełni funkcję pomocniczą i nie może być bezpośrednią podstawą klasyfikowania dokumentów. 

15.  &    Kolejność postępowania:

1. Indeks;
2. Tablice;
3. Sprawdzić otoczenie symbolu i zwrócić uwagę na komentarze.


ĆWICZENIA DOMOWE:

I. Ustal klasyfikację następujących książek:

1. Podręcznik historii nauki polskiej, 2. Kodeks pracy; 3. Dzieje książki arabskiej do 14 wieku; 4. Historia Polski w czasach Łokietka (w języku jidysz); 5. Szkolna encyklopedia chemiczna; 6. Podręcznik uprawy ryżu w języku japońskim; 7. Przewodnik po obserwatoriach astronomicznych ZSRR w latach 1945/1989; 8. Czasopismo z zakresu fizyki molekularnej; 9. Reportaż o sytuacji polskich parków narodowych; 10. Podręcznik historii literatury białoruskiej; 11. Książka metodyczna dla nauczyciela muzyki; 12. Samouczek korzystania z Internetu; 13. Podręcznik programowania w języku maszynowym (język komputerowy niskiego poziomu); 14. Dzieje walki z analfabetyzmem w Polsce; 15. Atlas grzybów rosnących w Słowenii (botanika); 16. Słownik muzyków polskich XX wieku 

II. Przygotuj przykłady dla klasyfikacji UKD literatury pięknej - kliknij tu aby zobaczyć wykaz

© W. M. Kolasa. Kraków 2002 http://www.wmkolasa.up.krakow.pl/